शिस्त राष्ट्रप्रेमाची सेकंद ५२, चुकवि ह्रदयाचे ठोके ७२

मी शाळेत असताना मराठीच्या पाठ्यपुस्तकात मला एक धड़ा होता, एकदा का शिस्त अंगी पूर्णपणे रुजली की ती कशी सगळीकडे दिसून येते. लष्करात जवान म्हणून कार्यरत असणारे, सेवानिवृत्त झालेले मेजर श्री. सुभेदार हे एका लहानशा खेड़यात स्थित असतात. एके दिवशी ते नदीवरुन हांडयाने पाणी भरून आणत असतात. रस्त्यातून येत असताना जवळच एक शाळा असते व त्या शाळेत मुले राष्ट्रगीत म्हणत असतात आणि हे सेवानिवृत्त मेजर श्री. सुभेदार यांना ऐकू जाते तेव्हा त्यांच्या डोक्यावरील पाण्याचा हंडा थेट खाली पडतो आणि ते संपूर्ण राष्ट्रगीत संपेपर्यंत तशाच सावधान अवस्थेत उभे राहतात. ह्याला म्हणतात खरी शिस्त.


शिस्त तर आपल्या शरीरासाठी नेहमीच आवश्यक असते. पण राष्ट्रप्रेमाची शिस्त ही वेगळीच असते. आपले शरीर हे सुरळीत चालू राहण्यासाठी जसे आपल्या शरीरातील सर्व अवयव हे एका स्थितीत कार्यरत असतात. त्यातल्या एकाने जरी चुकून बेशिस्तपणा केला तर आपले शारिरिक संतुलन बिघडू शकते. आज आपल्याला स्वतंत्र होऊन 70 वर्षे झाली खरी, पण आपण ख़-या अर्थाने स्वतंत्र आहोत का याचा विचार आपल्या मनाशीच करूयात. कारण ज्याला या देशाच्या राष्ट्रगीताबद्दल आदर नाही, प्रेमभाव नाही तो अजूनही वैयक्तिक पारतंत्र्यात च जगतोय. खरा तो एकचि धर्म, जगाला प्रेम अर्पावे। बलसागर भारत होवो, विश्वात शोभुनि राहों। खरच, याचसाठी केला होता स्वातंत्र्याचा अट्टाहास!


असं म्हणतात की, दिवाळीत नरकचतुर्दशीला सूर्योदयापूर्वी उठून जो आंघोळ करत नाही, तो नरकात जातो. तसेच जो देशाच्या स्वातंत्र्यदिनी लवकर उठून झेंडावंदनाला जात नाही, त्यास पुढील जन्म शत्रुराष्ट्रांत मिळतो. खरच शत्रुराष्ट्रांत जन्म मिळतो की नाही हे मात्र ठाऊक नाही. पण असे म्हणण्यामागे सुद्धा येन केन प्रकारेण देशप्रेमाची शिस्त अंगी निर्माण करणे हाच मुख्य उद्देश आहे. ज्याप्रमाणे लहान मूल हे औषध घेत नसेल तर आपल्याला इंजेक्शन देतील या भीतीने जसे औषध घेते, तसेच शिस्तीचे सुद्धा आहे. शिस्त ही आधी बळजबरींने अंगी टोचावी लागते, नंतर शरीराला त्याची सवय होते आणि मग ती पूर्णपणे अंगी बाणते.


आपण या जगात येण्यासाठी आईच्या पोटात 9 महीने थांबतो, चालायला येता याव म्हणून दीड वर्ष आणि बोलता यावे म्हणून एक वर्ष थांबतो, मतदानाचा अधिकार प्राप्त व्हावा म्हणून 18 वर्षे थांबतो, लग्नासाठी 20 ते 25 वर्ष थांबतो, ट्रैफिक सिग्नल तोडला तर दंड बसेल या भीतीने 60 सेकंद थांबतो. मग राष्ट्रप्रेम आणि राष्ट्रभक्तिसाठी फक्त 52 सेकंद सुद्धा का थांबत नाही?? ज्या देशात मांजर आडवे गेल्यावर आपले काम होणार नाही या भीतीपोटी जो माणूस थोड़ा थांबतो तोच माणूस राष्ट्रगीताचा अवमान करून न थांबता सरळ पुढे जातो. तो देश कसा बरं पुढे जाईल?? देऊळबंद सिनेमात दाखविल्याप्रमाणे माणूस हा कुठल्याही देवतेचा भक्त नसला पण जर तो राष्ट्रभक्त असेल तर देव सुद्धा त्याच्या पाठीमागे उभा असतो. या देशप्रेमासाठी मुळात कोणाच्याही सक्तिची आणि कुठल्याही मुभेची आवश्यकताच नाहीये. जोपर्यंत राष्ट्रगीतासाठी उभे राहायला आपल्या स्वतःला आतून, मनापासून अभिमान वाटत नाही, तोपर्यंत या बाबतीत सक्ति केली किंवा नाही तरी काही जण त्याचा अवमान च करतील. पण खरा तोच जो त्यावेळेस नकळतपणे स्तब्ध होतो, त्याच्या अंगावर शहारे येतात आणि त्या 52 सेकंदासाठी त्याच्या हृदयाचे नियमितपणे सुरु असलेले 72 ठोके हेदेखील त्यावेळी चुकतात तो खरा राष्ट्रभक्त!


धन्यवाद


आनंद लेले.