गुंतवणूक

आज नवीन वर्षाचा पहिलाच दिवस आणि त्यात खूप महत्वाचा विषय लिखाणासाठी मिळालाय, जो सरत्या वर्षात सुद्धा महत्त्वाचाच होता आणि भविष्यात सुद्धा खूपच महत्वपूर्ण ठरू शकतो.. मुळात गुंतवणूक या शब्दाकडे आपण जसं बघतो तसे या विषयाचे अनेक अर्थ निघतात. पण सर्वसाधारणपणे गुंतवणूक म्हटल्यावर आपल्या डोळ्यासमोर येते ती म्हणजे Investment...

गुंतवणूकीची सुरुवात होते ती बचत करण्यापासून. आपण किती कमावतो आहोत त्यापेक्षा आपण जो काही पगार कमावतोय त्यापेक्षा तो किती खर्च करतोय आणि कितीची बचत करतोय? इतकंच नव्हे तर बचत करीत असलेल्या पैशांच आपण काय करतोय? म्हणजे नुसती बचत करतोय की त्याची योग्य ठिकाणी गुंतवणूक करून ते पैसे सुद्धा मार्गी लावतोय. ब-याच जणांच्या बाबतीत असं होतं किंवा म्हटलं जातं की "हा किंवा ही पैशाच्या बाबतीत खूप कंजूस आहे किंवा खूप जास्त savings करतो." पण काही जणांचे बचत केलेले पैसे त्यांच्या सेव्हिंग अकाउंट मध्ये तसेच पडून राहतात. आत्ताची गोष्ट वेगळी आहे पण सर्वसाधारणे सेव्हिंग अकाउंटचा व्याजदर असतो 3 ते 4 टक्के आणि महागाईचा दर म्हणजेच Inflation Rate हा त्याच्या दुप्पट किंवा तीनपट आहे. त्यामुळे जेव्हा Investment मध्ये Long term च्या दृष्टीने जर आपण बघितलं तर आपण त्या पैशांची योग्य गुंतवणूक केलीच नाही. याउलट आपली सगळी बचत व्यर्थच गेली. Fixed Deposit किंवा Recurring Deposit मध्ये गुंतवणूक केली तर आपल्याला भविष्यात चांगल्या व्याजदराने पैसे मिळू शकतात. फक्त बँकाच नव्हे तर मार्केट मध्ये क्रिसल किंवा इक्रा सारख्या AAA Rated कंपनीज आहेत जिथे नेहमीच्या 6 ते 7 टक्के व्याजदरापेक्षा 2 टक्के व्याजदर जास्त मिळतो तसेच हे पैसे बँकेप्रमाणेच सुरक्षित राहतात. 

बरेच जण हे लाईफ इन्शुरन्स मध्ये गुंतवणूक करतात. पण गुंतवणूक करताना आपण कुठल्याही प्रलोभनांना बळी पडता कामा नये. 'इतके पैसे गुंतवा आणि दुपटीने मिळवा' अशा ब-याच स्कीम्स मार्केट मध्ये असतात त्यापासून आपण शक्यतो लांबच राहील पाहिजे. Insurance मध्ये सुद्धा गुंतवणूक करताना Endowment प्लॅनमध्ये 10 किंवा 15 वर्षानंतर मिळणारी भर भक्कम रक्कम बघून साहजिकच आपण त्याला भुलतो आणि त्यात गुंतवतो. पण शक्यतो आपण Insurance मध्ये Term Life या प्लॅन मध्येच गुंतवणूक करावी.  Term life plans मध्ये आपल्याला कुठल्याही अतिरिक्त व्याजदराशिवाय आपल्याला फक्त आपण गुंतवलेलेच पैसे फक्त परत मिळतात. पण आता एक प्रश्न स्वाभाविकपणे येतोच की मग यात आम्हाला फायदा काय? पण insurance मध्ये गुंतवणूक ही आपण आपल्या फायद्यासाठी करत नसून आपल्या आयुष्याची Risk Cover करण्यासाठी करत असतो आणि अर्थातच जिथे उभ्या आयुष्याची रिस्क असते तिथे Insurance च्या मूळ तत्वानुसार म्हणजेच (Principle of indemnity & Principle of subrogation) प्रमाणे कुठल्याही प्रकारे Insurance मध्ये आपण आपला फायदा करू शकत नाही. त्यामुळे जरी Endowment plan घेतला तरी त्यात लाईफ कव्हर हे कितीच आहे हे आपण जाणीवपूर्वक बघितलं पाहिजे. कुठल्याही इन्शुरन्स कंपनी किंवा ते काम करणाऱ्याच्या विरोधात ही भूमिका नाहीये. पण term insurance plan पेक्षा Endowment plan मध्ये कमिशन जास्त मिळणार असल्याने निश्चितच Agent चा फायदा जास्त असतो. आणि तसंही प्रत्येकाची लाईफ रिस्क कव्हर व्हायला लागली आणि सर्वांनाच वेळच्या वेळी पैसे मिळायला लागले तर मग Insurance Company काय कमावणार ना,😅 त्यामुळे कुठलीही पॉलिसी घेताना ती नीट वाचून पूर्ण माहिती मिळवली पाहिजे. माझ्या ओळखीत असे काही जण आहेत जे फक्त स्वतःच्या फायद्याकरिता नव्हे तर ग्राहकाचा कसा फायदा होईल म्हणून पॉलिसी देतात आणि असे सुद्धा लोक आहेत जे पॉलिसी विकल्यावर ढुंकूनही पाहत नाहीत. पण तरीही 'Buyer Beware' नुसार आपणच काळजी घेतली पाहिजे. त्याचबरोबर सर्वानी हेल्थ आणि मेडिकल इन्शुरन्स मध्ये नक्की गुंतवणूक केलीच पाहिजे. कारण आपण वर्षानुवर्षे घाम गाळून एक ठराविक मोठी पुंजी जमा करत असतो. पण जर आपणच आजारी पडलो तर ती जमा केलेली सर्व पुंजी अगदी काही दिवसांत संपूर्ण खर्च व्हायला मुळीच वेळ लागत नाही त्यामुळे मेडिकल इन्शुरन्स मध्ये गुंतवणूक ही कधीही योग्यच.

म्युच्युअल फंडस् मध्ये गुंतवणूक ही खूप योग्य गुंतवणूक मानली गेली आहे. Share Market आणि stocks मध्ये गुंतवणूक करायला हरकत नाही पण त्या गोष्टीचे संपूर्ण ज्ञान आणि अनुभव असल्याशिवाय त्यात पैसे गुंतवू नयेत कारण तिथे नव्हत्याचे होते त्याचप्रमाणे होत्याचे नव्हते व्हायला वेळ लागत नाही. पण म्युच्युअल फंडस मध्ये आपले पैसे हे विभागले जात असल्याने मार्केट उंचीवर असेल तर फायदाच होतो पण मार्केट down झालं तरी 100 रुपये गुंतवले असतील तर 95 रुपये मिळतील. पण म्युच्युअल फंडस ही Long term Investment असल्याने तिथे आपण घाई करून चालत नाही.. कमीत कमी  6 ते 7 वर्ष थांबण्याची तयारी आणि संयम असेल तर म्युच्युअल फंडस ही आपल्यासाठी अतिशय योग्य गुंतवणूक ठरू शकेल. SIP म्हणजेच Systematic Investment Plan मार्फत ही गुंतवणूक आपण करू शकतो. आमच्या ओळखीतले एक जण म्हणतात की आपल्याला पगार थोडा कमी मिळतोय असं समजायचं आणि SIP मध्ये गुंतवणूक करायची. कारण तिथे मिळणारा व्याजदर हा आत्ता जरी कमी वाटत असला तरी त्याच Compounding केलं की व्याजाने मिळणा-या व्याजावर भविष्यात मिळणारी पुंजी ही खूप मोठी असते. त्यामुळे गुंतवणुकीचे असे वेगवेगळे स्रोत आपण शोधून त्यात पैसे गुंतवले तर ती गुंतवणूक ही स्मार्ट गुंतवणूक ठरू शकेल. एकेच ठिकाणी सर्व गुंतवणूक कधीही करू नये. इंग्रजीत एक म्हण आहे "Never put all your eggs in one basket" त्यामुळे पुढच्या 6 महिन्यात आपल्याला किती पैशांची आवश्यकता भासेल याचा साधारण आढावा घेऊन ते पैसे छोट्या छोट्या कमी अवधीच्या FD's किंवा RD म्हणजे Recurring Deposit मध्ये ठेवावेत आणि त्याव्यतिरिक्त असलेल्या अतिरिक्त पुंजी ज्याची आपल्याला तूर्तास आवश्यकता नाहीये ती क्रमाक्रमाने इन्शुरन्स, म्युच्युअल फंड किंवा अन्य ठिकाणी नियोजित करावी. गुंतवणूक ही आपण किती गरीब, मध्यमवर्गीय किंवा श्रीमंत आहोत यावर ठरत नसून आपल्याकडे असलेल्या पैशांचा विनियोग आपण कसा आणि कुठे करतो यावर ठरत असते. माझ्या लहानपणी माझी आजी एक वाक्य म्हणायची "आहे म्हणून लुटवायच नाही आणि नाहीये म्हणून भीक मागायची नाही" तेव्हा वाटायचं की आजी असं काय बोलतेय पण ते वाक्य आज मनाला तंतोतंत पटतंय. *"गुंतवणूक ही पैशांमधली असो किंवा मग माणसांमधली, तितकीच करावी जितक्याची सोडवणूक करणं आपल्याला सोप्प जाईल"*😊 मी या क्षेत्रातला जाणकार, माहितगार किंवा तज्ञ मी मुळीच नाही, याउलट मलाच खूप कमी माहिती आहे आणि खूप काही शिकायच आहे. तुम्ही सगळेच जाणकार आहात. पण जी माहिती मला मिळाली आहे ती आपलेपणाने तुमच्यासोबत शेयर करावीशी वाटली. कारण आत्ताच्या काळात गुंतवणूक हा विषय योग्य रीतीने समजून घेण्याची खूप गरज आहे.

©® - आनंद लेले...✒️